Κανονισμοί και Οδηγίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Ηθική, Αποδοχή, Νομιμότητα
(EU Regulations and Directives: Ethics, Acceptance, Legitimacy)

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Στα πλαίσια του μαθήματος, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα μπορούν:

• Να επιδεικνύουν κριτική κατανόηση για τις σχέσεις του δικαίου με τις ψηφιακές τεχνολογίες
• Να αντιλαμβάνονται τα σύγχρονα ηθικά και νομικά ζητήματα που εγείρονται από την ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτων των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών
• Να διαθέτουν δυνατότητες κριτικής ανάλυσης των σύγχρονων μοντέλων ρύθμισης της ψηφιακής τεχνολογίας
• Να διαθέτουν αυξημένες γνώσεις για το διαμορφούμενο περιβάλλον του ψηφιακού συνταγματισμού και για τις τρέχουσες προκλήσεις στο κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα
• Να επιδεικνύουν κριτική κατανόηση για την αναγκαιότητα και αξιοποίηση κανονιστικών ρυθμίσεων σχετικά με τις χρήσεις αναδυόμενων ψηφιακών τεχνολογιών σε περιβάλλον διαχείρισης κινδύνων
• Να διαθέτουν αυξημένη κριτική αντίληψη της εξελικτικής δυναμικής του συνδυασμού των γνωστικών πεδίων της κυβερνοασφάλειας, της προστασίας της ιδιωτικότητας, της τεχνητής νοημοσύνης και του τρόπου που αυτά δημιουργούν νέα κοινωνικά, πολιτισμικά, πολιτικά και οικονομικά ζητήματα και ζητήματα ηθικής στις σύγχρονες κοινωνίες
• Να αντιλαμβάνονται τις προκλήσεις της ψηφιακής δικαιοσύνης, τα προβλήματα από την τυχόν γραφειοκρατικοποίηση της δικαιοσύνης και τα ζητήματα ηθικής διάστασης που εγείρονται
• Να διαθέτουν αυξημένες state-of-the-art εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις στα θέματα του μαθήματος, ως βάση για πρωτότυπη σκέψη και ερευνητική δραστηριοποίηση

Περιεχόμενα

• Ανατρέποντας τα στερεότυπα για τις σχέσεις του δικαίου με την ψηφιακή τεχνολογία: Η πολύπλοκη διάδραση της ψηφιακής τεχνολογίας με την οικονομία, την πολιτική, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Η «απομάγευση» της τεχνοεπιστημονικής δυναμικής: Φιλοσοφία της Τεχνολογίας, Κριτική Κοινωνική θεωρία και «Σπουδές Επιστήμης Τεχνολογίας» (STS)
• Μοντέλα ρύθμισης της ψηφιακής τεχνολογίας: Η συμβολή της νομικής θεωρίας. Το μοντέλο ψηφιακής ρύθμισης των Η.Π.Α. Ρύθμιση με βάση τον κίνδυνο: προς ένα ενωσιακό μοντέλο ρύθμισης της ψηφιακής τεχνολογίας;
• Το ενωσιακό «ήπιο δίκαιο» της ψηφιοποίησης: ρυθμιστική εμβέλεια & κανονιστική διάδραση: Η ηθική της πληροφορίας (Τεχνοηθική). Η αυτορρύθμιση & οι κανόνες θεσμικής δεοντολογίας. «Law & Technology» ο ρόλος του δικαίου στην εποχή της πληροφορίας & οι αρχές του ψηφιακού συνταγματισμού και ανθρωπισμού
• Η εξέλιξη της στάθμισης/εναρμόνισης της ιδιωτικότητας με την συλλογή & αξιοποίηση προσωπικών δεδομένων για οικονομικούς, πολιτικούς, επιστημονικούς & κοινωνικούς σκοπούς στην Ε.Ε.: Οδηγία 1995/46/ΕΚ για την Προστασία Δεδομένων, ο ν.2472/1997 & ο ρόλος της ΑΠΔΠΧ. Νομοθετική καινοτομία ή γραφειοκρατική διολίσθηση; ΓΚΠΔ (2016/679), διαχείριση του κινδύνου και αναγνώριση της αυτορρύθμισης. «Αξιοπρεπής» συμβιβασμός ή σύντηξη ορθολογικοτήτων;
• Διακυβέρνηση δεδομένων μεταξύ Ε.Ε., κράτους και αγοράς: η δημιουργία ευρωπαϊκών, κοινών χώρων δεδομένων: Η ενωσιακή στρατηγική για την ανάπτυξη της οικονομίας δεδομένων που σέβεται τα δικαιώματα & τις ελευθερίες. Πρόταση Κανονισμού για τον ευρωπαϊκό, κοινό χώρο δεδομένων υγείας (Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the European Health Data Space, COM(2022) 197 final, abbreviated as ‘European Health Data Space’)
• Τεχνητή νοημοσύνη: Η οικονομική, πολιτική, κοινωνική & πολιτισμική δυναμική της τεχνητής νοημοσύνης: τα νέα τεχνουργήματα των αλγορίθμων και των πλατφορμών. Ανθρωπομορφισμός & «αναμόχλευση» στις νομικές κατηγορίες της ευθύνης. Η πρόταση κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence Act) COM (2021) 206 final of 21 April 2021- 2021/0106 (COD).
• Οι προκλήσεις στο κράτος δικαίου, τη δημοκρατία, τα δικαιώματα & ο ψηφιακός συνταγματισμός: Η ψηφιακή διακυβέρνηση (Οδηγίες 2016/2102 & 2019/1024 και Ν.4727/2020 για τον Κώδικα Ψηφιακής διακυβέρνησης). Η δυναμική της αλγοριθμικής διακυβέρνησης: ζητήματα διαφάνειας και λογοδοσίας. Ψηφιακή επιτήρηση & ταυτοποίηση από φορείς δημόσιας ή / και ιδιωτικής εξουσίας
• Η πρόκληση της ψηφιακής δικαιοσύνης: Ένα προλεγόμενο θεωρητικό ερώτημα: τεχνολογικός εκσυγχρονισμός ή επανα-κωδικοποίηση του δικαίου; Ορίζοντας το πρόβλημα: η γραφειοκρατικοποίηση της δικαιοσύνης & ο πολλαπλός ρόλος των δικαστών. Η ηθική διάσταση της ψηφιοποίησης της δικαιοσύνης (Συμβούλιο της Ευρώπης, European ethical Charter on the use of Artificial Intelligence in judicial systems and their environment, 2018)
• Η ψηφιοποίηση της αγοράς & της εργασίας: Η οικονομική ελευθερία των εμπόρων στις πλατφόρμες (Κανονισμός 2019/1150). Η προστασία του διαδικτυακού καταναλωτή (οδηγία 2019/2161). Η ψηφιακή αναδιοργάνωση της παραγωγής (Tηλεργασία & Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας ν.4808/2021, αλγοριθμικό management) και τα δικαιώματα των ψηφιακά εργαζόμενων (Proposal for a directive on improving working conditions in platform work COM (2021) 762 final)
• Ανάλυση τεχνολογικών και κοινωνικών κινδύνων στο πλαίσιο της πολιτικής και της νομοθετικής διαδικασίας.
• Αξιοποίηση και δημιουργία κανονιστικών ρυθμίσεων σχετικά με τις χρήσεις αναδυόμενων ψηφιακών τεχνολογιών σε περιβάλλον διαχείρισης ρίσκου.
• Μελέτη της σχέσης κινδύνων-κανονιστικών ρυθμίσεων και εστίαση στα επιμέρους είδη τους. Ανάλυση εναλλακτικών μεθόδων διαχείρισης ρίσκου (τεχνολογικές, νομοθετικές, οικονομικές κ.α.).
• Επισήμανση ρυθμιστικών αποτυχιών και ανάδειξη θεμάτων απόδοσης, αποτελεσματικότητας, ηθικής και κοινωνικής νομιμοποίησης στην τεχνολογική διακυβέρνηση